Van onderhoud naar asset management

De Nederlandse (petro)chemische industrie heeft de ambitie om de veiligste ter wereld te zijn. Daarom zet de sector in op het garanderen van de veiligheid, het borgen van de vitaliteit en betrouwbaarheid en het versterken van de concurrentiekracht. Onderzoek heeft uitgewezen dat een goede implementatie van asset management hier enorm aan bijdraagt. De Roadmap Asset Management geeft hiervoor praktische handvatten. 

Met professioneel asset management wordt maximale waarde gecreëerd door continu de juiste balans te zoeken tussen technische prestaties, kosten en risico’s. Hierbij wordt gekeken naar de totale levensduur van de assets. ‘Dat aspect is essentieel voor asset management’, vertelt Mark Haarman, managing partner van Mainnovation. ‘Wat is de verwachte einde levensduur van de assets? Met andere woorden: wat is de restlevensduur? Met asset management kunnen we de conditie van assets monitoren in de tijd, zodat we een beeld krijgen van de restlevensduur en van de benodigde acties om de veiligheid, beschikbaarheid en betrouwbaarheid te kunnen borgen.’

Conditie geen kwestie van leeftijd

In het kader van het ‘Programma Duurzame Veiligheid 2030’ werd in 2018 een onderzoek uitgevoerd naar de staat van de assets in relatie tot de veiligheid van de installaties in de Nederlandse (petro)chemische industrie. De verrassende conclusie van deze nulmeting was dat de sector haar installaties met 25 procent had weten te verjongen. Er werd significant meer geïnvesteerd in bestaande assets ten behoeve van modernisering, componentvervanging, einde levensduur vraagstukken en veiligheid. Ook kwam naar voren dat veroudering van installaties geen kwestie van leeftijd is, maar van de conditie van de installaties en dat die conditie te beïnvloeden is. ‘Asset management stelt de bedrijven in staat om integriteitsrisico’s te mitigeren’, legt Haarman uit. ‘Het gaat over professioneel beheer en instandhouding van installaties waarbij we continu het optimum zoeken tussen technische prestaties, kosten en risico’s op veiligheidsgebied.’

Roadmap Asset Management

Professioneel asset management is dus het antwoord op verouderingsvraagstukken. Het invoeren van asset management, of het groeien naar een volgend volwassenheidsniveau binnen asset management, is echter geen sinecure. Het vraagt om een gestructureerde aanpak. Met de formulering van de Roadmap Asset Management ligt er nu een praktische handleiding voor een goede implementatie van asset management. Want wat is er voor nodig om die optimale balans tussen prestaties, kosten en risico’s te vinden en te behouden? Hoe kunnen we van traditioneel onderhoud evolueren naar professioneel asset management? Omdat veel bedrijven worstelen met deze vragen, werd deze Roadmap Asset Management opgesteld.
Het ‘Programma Duurzame Veiligheid 2030’ is eind 2020 voortgezet als Safety Delta Nederland. Om binnen Nederland de (proces)veiligheid te optimaliseren, heeft Safety Delta Nederland een Meerjarenprogramma opgesteld. ‘Deze Roadmap Asset Management past perfect binnen dit programma’, zegt Arjan van Dijk, programma directeur Safety Delta Nederland. ‘Er ligt nu een praktische routekaart gebaseerd op bestaande kennis en kunde. Het is een roadmap om de condities van de assets optimaal te houden, veroudering tegen te gaan en te komen tot projecten en maatregelen die de asset base ten eerste veilig en ten tweede competitief houden.’

Groeien binnen asset management

De roadmap beschrijft wat moet worden opgepakt als een bedrijf aan de slag wil gaan met, of wil groeien binnen asset management. Allereerst dienen een aantal processen ingericht te worden. De primaire processen, die gaan over de te nemen stappen om vanuit een Asset Register te komen tot een Lange Termijn Asset Planning en de uitvoering van verbeterprojecten. Verder worden vier ondersteunende processen beschreven, zoals organisatie en besturing en het beheren en toepassen van data. Het totale proces is afgestemd op drie focusgebieden: (veroudering van) assets, strategie/maatregelen en projecten.
Hoe deze processen ingericht moeten worden, is afhankelijk van het volwassenheidsniveau van de organisatie. Er zijn grote verschillen tussen bedrijven onderling in volwassenheid en ook binnen één bedrijf kunnen grote verschillen bestaan tussen vestigingen. De roadmap onderscheidt vier volwassenheidsniveaus.

Asset management planmatig verbeteren

Wie wil groeien naar een volgend volwassenheidsniveau, zal eerst het huidige niveau in asset management moeten vaststellen. Hiervoor is een checklist ontwikkeld die criteria per volwassenheidsniveau beschrijft. Door aan te geven welke criteria van toepassing zijn, ontstaat een beeld van het huidige volwassenheidsniveau. Hoe wordt op dit moment asset management bedreven? Vervolgens moet het ambitieniveau worden bepaald. Wat is nodig dan wel wenselijk en wat is haalbaar? Dit is mede afhankelijk van de omvang en complexiteit enerzijds en de druk op resources anderzijds.
Door met behulp van de checklist continu kritisch te beoordelen op welke onderdelen je nog niet ‘in control’ bent, wordt duidelijk waar het verbeterpotentieel ligt. Je krijgt inzicht in de concrete acties die nodig zijn om de organisatie stap voor stap verder te professionaliseren. De laatste fase van dit verbeterproces is borgen en bijsturen. Dit betekent dat de aanpassingen structureel worden doorgevoerd in de organisatie, de werkprocessen en IT systemen. Commitment, draagvlak en samenwerking zijn essentieel om deze nieuwe, verbeterde werkwijze te kunnen doorvoeren.

Inzichten uit de (best practice) praktijk

Deze studie is uitgevoerd door onderzoeksbureau Mainnovation in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Safety Delta Nederland, VNCI, VNPI en VOTOB. Mark Haarman: ‘We hebben gebruik gemaakt van de kennis en kunde uit de praktijk. Er zijn diepte-interviews afgenomen met vertegenwoordigers van bedrijven die in het geheel of op bepaalde onderdelen mogen worden beschouwd als ‘best practice’ op het gebied van asset management. Deze interviews, gecombineerd met kennis vanuit eerdere onderzoeken, hebben geleid tot deze roadmap.’ De opdracht was om een document op te stellen waarmee bedrijven in de (petro)chemische industrie kunnen groeien binnen asset management. ‘Met een uitleg van het asset management proces, een omschrijving van de volwassenheidsniveaus, een concreet stappenplan voor verbetering, diverse praktijk cases en een hoofdstuk met tien waardevolle inzichten, is dit meer dan gelukt’, vindt Haarman.
Arjan van Dijk beaamt dit. ‘We bevelen bedrijven ten zeerste aan om deze roadmap te implementeren en om door te blijven gaan met het delen van kennis en ervaring rond risico beheersing op veiligheidsgebied.’

De Roadmap Asset Management is binnenkort te downloaden onder andere vanaf de websites van Safetydelta.nl en Mainnovation.com. De roadmap wordt t.z.t. gelanceerd middels een online event. De aankondiging hiervoor is ook te vinden op genoemde websites.